
Berlin 1574
Aestimatio materiae medicae vtriusque generis nec non aliarum omnium in pharmacopolijs venalium, ad aequum et iustum precium reuocata in gratiam et vsum publicum ciuitatum Marchiae Brandeburgensis /Volkomene Taxa aller Materialien/ so in den Apoteken verkaufft werden/ auff einen billichen anschlag gerichtet/ vnd gestellet/ zu gefallen vnd gemeinem nutz der Stedte/ im Churfuerstenthumb der Marck Brandeburck.
Ware
Übersetzung
Preis
Preis
pro Gramm
pro Gramm
Relativpreis zu Grünspan
Kommentar
Im
Farbenkapitel
Farbenkapitel
Preis
variiert
variiert
Aeris flos
// Kupfferbraun
Kesselbraun
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Aeris squama
// Kupfer hammer schlag
Kesselbraun
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Aerugo vulgo viride aeris
// Grünspan, Spanisch grün
Grünspan
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Bezugspunkt Relativpreis
Aes ustum
// Gebrant Kupffer
Kupferoxid
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Aloe Caballinum
// Ros aloe
Aloe
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Aloe Epaticum
// Gemein gut aloe
Aloe
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Aloe Lota
// Gewaschen alooe
Aloe
1 Loth 16 Pfennig
1,07 Pfennig
2,67 fach
Aloe Zacotarinum, vulgo Succotrinum
// Das best aloe aus der Insel Succotra
Aloe
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Alumen liquidum plinij, id est, coctum
// Gemein gesotten alaun
Alaun
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Alumen rotundum, id est, Saccharinum
Alaun
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Alumen rupeum
// Römisch alaun
Alaun
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Alumen scißile ex Schemnicio
Alaun
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
vermultich aus Chemnitz
Alumen ustum
// Gebrant alaun
Alaun
1 Loth 8 Pfennig
0,53 Pfennig
1,33 fach
Amianthum Crustaceum ofic. alumen scißile
// Federweis, Salamander har
Alaun
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Ammoniacum, vulgo armoniacum
Ammoniacum
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Aqua Spiritus vini rectificati simpl.
// Aquavit
Spiritus
2 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Aqua Spiritus vini, vulgo aqua ardens
// Gebranterwein
Spiritus
2 Loth 2 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Aqua+ Acetum
// Weinessig
Essig
1 Loth 1 Pfennig
0,03 Pfennig
0,08 fach
Argentum foliatum
Blattsilber
1 Blatt 2 Pfennig
Argentum Musicum
Musivsilber
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Armenium Italis Verdazuro, id est, viride azurimum
// Blawschiffer grinfarb
Armenierstein
1 Loth
Armenius lapis noster.
// Blawschiffergrin
Armenierstein
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Arsenicum Citrinum
// Gelb arsenick
Auripigment
1 Loth 8 Pfennig
0,53 Pfennig
1,33 fach
Arsenicum Luridum
// Rosagalla
Auripigment
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Arsenicum Rubeum
// Rot arsenick, rot operment
Realgar
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Arsenicum, id est, auripigmentum
// Operment
Auripigment
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Asa dulcis, odorata, vera, Benzoi, belzoinum, Beniouin vulgaris
// Wolrichent asa
Benzoe
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Atramentum griseum, id est, Sory
// Graw und schwartz Atrament
Atrament
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Atramentum Luteum, id est, Misy
// Gelb atrament
Atrament
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Atramentum rubeum, id est, chalcitis, vulgo colcutar
// Rot atrament
Atrament
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Atramentum Sutorium, Vitriolum seu calchantum
// Vitril oder Kupffer wasser
Atrament
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Aurum foliatum, id est, fol. auri
Blattgold
1 Blatt 4 Pfennig
Aurum Musicum
Musivgold
1 Loth 36 Pfennig
2,40 Pfennig
6,00 fach
Benzoi, belzoinum, Benicuin vulgaris, Asa dulcis
Benzoe
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Bolus orientalis pallidus et verus
// rechter Bolus, armenus delevant
Armenischer Bolus
1 Loth 36 Pfennig
2,40 Pfennig
6,00 fach
Bolus vulgaris
// Unser Bolus
Bolus
1 Loth
Cadmia metallica, vulgo Cobaltum
// Hüttenrauch
Kobalt
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Calx de testis ovorum
// Kalch von Eyerschalen
Tierische Kreide
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Calx viva
// Ungeleschter Kalck
Kalk
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Caphura vulgo Camphora
// Kampher
Kampfer
1 Loth 36 Pfennig
2,40 Pfennig
6,00 fach
Cera
// Wachs
Wachs
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cera alba factitia
// Weis gemacht Wachs
Wachs
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Cera alba nativa
// Weis Jungfernwachs
Wachs
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Cera Flava
// Gelbwachs
Wachs
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cera nigra
// Schwartz Wachs
Wachs
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Cera rubae
// Rott Wachs
Wachs
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Cera viridis
// Grin Wachs
Wachs
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Cerussa alba ex plumbo nigro
// Bleyweis
Bleiweiß
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cerussa Cinerea ex plumbo nigro
// Bleyasch
Bleioxid
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Cerussa citrina, vulgo ochra factitia
// Bleygelb
Bleigelb
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cerussa ex plumbo Candido
// Spanisch weis
Bleiweiß
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Chalcitis usta
// Rot gebrant Atrament
Atrament
1 Loth 8 Pfennig
Chrysocolla factitia, vulgo Borax
// Borras
Borax
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Chrysocolla liquida nativa
// Flissend berck borras
Borax
1 Loth
Chrysocolla nativa, vulgo viride montanum
// Berckgrin, Schiffergrin
Berggrün
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cineres roboris, id est, Clavellati
// Weidasche
Pottasche
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Cineres Sarmenticij
// Reben asch
Pflanzenschwarz
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Cinnaberis altera, id est, foßile minium
// Perckzinober
Zinnober
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Cinnaberis nostra
// Zinober
Zinnober
1 Loth 10 Pfennig
0,67 Pfennig
1,67 fach
Coeruleum factitium
// Lasurblaw, Ultramarin, darnach es schon ist
Ultramarin
1 Loth
ohne Preisangabe
Colophonia officinarum
// Fidelhartz
Colophonium
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Colophonia veterum, Pix graeca
Colophonium
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Creta alba
// Weiskreide
Kreide
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Creta nigra, id est, terra pignitis
// Schwartzkreude
Kreide
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Creta viridis
// Grüne kreude
Kreide
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Cyanus, id est, lapis azuli quem vulgo Lazuli vocant
// Schifferblaw oder Lasur stein
Bergblau
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Ebor ustum
// Gebrant Helffenbein
Spodium
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Farina Amylum vulgo Amidum
// Krafft Melh
Stärke
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Fel Caprae
// Ziegen galle
Galle
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Fel Leporis
// Hasen galle
Galle
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Fel Tauri
// Ochsen galle
Galle
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Flor. Croci communis
// Zaffaran
Safran
1 Handvoll
Flor. Croci orientalis
// Zimmet Zapharan
Safran
1 Handvoll
Gagates
// Schwartz agtstein oder Paternosterstein
Bernstein
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Gallae omphacitides
// Türckische Gallus
Galläpfel
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Galle communes
// Gallus, gallöpffel, eich öpffel
Galläpfel
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Gipsum
// Gips oder Sparkalck
Gips
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Gluten piscis, id est, vera Ichtyocolla
// Hausenblasen, stand
Fischleim
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Gummi arabicum
// Gummi
Gummi Arabicum
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Gummi Cerasorum
// Kirsharz
Kirschgummi
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Gummi Elemi, id est, Cedri
Elemi
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Haematites nostrae regionis, id est, lapis Scißilis Diosc.
// Schifferichterblutstein, gemeiner Blutstein
Hämatit
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Haematites orientalis
// Rechter blutstein
Hämatit
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Indicum verum
// Indisch blaw, Indich
Indigo
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Indicum vulgare infectorum
// Gemein Indich oder Weitblumen
Waid
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Lacca abluta, Loc vel Luc
Lacca
1 Loth 30 Pfennig
2 Pfennig
5,00 fach
Lacca infectorum
// Lacca Delevant in Kugelin
Lacca
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Lacca vera forte non est Cancamum
Lacca
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Ladanum de barba
Laudanum
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Ladanum vulgare
Laudanum
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Lapis Armenius praeparatus verus
Armenierstein
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Lapis Azuli praeparatus
// Zubereiter Lasur Stein
Bergblau
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Lignum+ Brasilium citrinum
// Gelbe speen
Brasilholz
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Lignum+ Brasilium, id est, Verzinium
// Presilgen Holtz
Brasilholz
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Lignum+ Santalum citrinum purum, id est, Machoziri
// Gelber wolrichender Santal
Sandelholz
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Lignum+ Santalum commune
// Gemeiner Santel
Sandelholz
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Lignum+ Santalum rubeum purum
// Rot santelholtz
Sandelholz
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Lithargyrium argenti, id est, argyritis
// Silberglet
Bleiglätte
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Lithargyrium auri, id est, Chrysitis
// Goldglet
Bleiglätte
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Marcasita argenti
// Silberkies
Marcasit
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Marcasita auri, id est, pyrites
// Gold kies
Marcasit
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Marcasita offic, id est, plumbum Cinereum vulgo Bisemutum
// Wismut
Marcasit
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Mastiche electum
// Mastix
Mastix
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Melangraphicum, Incaustum
// Schreib atrament, tinte oder plack
Tinte
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Minium factitium, id est, Sandyx
// Menning
Mennige
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Mumia communis ex pissasphalto
// Gemein Mumey, oder berck wachs
Asphalt
1 Loth 9 Pfennig
0,60 Pfennig
1,50 fach
Mumia vera
// Mumey
Mumie
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Myrrha Electa
// Ausserlesen myrra
Myrrhe
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Myrrha impura
// Unrein myrra
Myrrhe
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Ochra vera, latine Sil.
// Ochergelb, berckgelb
Ocker
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Olea [destillata] Vitrioli clarum
// Vitriol öl
Schwefelsäure
1 Quint 144 Pfennig
38,61 Pfennig
96,51 fach
Olea+ è nuce iuglandis
// Nusöl
Nußöl
1 Loth 6 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Olea+ è Semine lini
// Leinöl
Leinöl
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Olea+ Papauerinum
// Manöl
Mohnöl
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Olea+ Spicae
// Spikenöl
Spiköl
1 Quint 4 Pfennig
1,07 Pfennig
2,68 fach
Olea+ Terebinthinae flauum
// Terpentinöl
Terpentinöl
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Opopanax vulg opopanacum
Opopanax
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Pix liquida, vulgo navalis dicta
// Ther, pech damit man jtzt die schiffe picht
Pech
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Pix, Pix arida, id est, pix nigra
// Pech, schwartzpech
Pech
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Propolis
// Stupwachs sonsten bet und nebenwachs
Wachs
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Pumex
// Pimbs, Reibstein
Bimsstein
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Radix+ Curcumae, id est, Ciperi Indici, Dioscor.
Curcuma
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Radix+ Rubiae tinctorum Ungaricae
// Ferber rot wurtzel
Krappwurzel
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Resina abietis, id est, lacryma
// Tannen blattern
Koniferenharz
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Resina Larigna
// Gemeiner Terpentin
Terpentin
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Resina simpl., id est, gummi pini
// Hartz, Kinhartz
Koniferenharz
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Rubrica fabrilis factitia
// Rötel in Kugelin
Rötel
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Rubrica fabrilis nativa
// Rötelstein oder berckrötel
Rötel
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Rubrica sinopica, id est, Rubrica officinarum, bolus armenia
// gemein Bolus armenus
Armenischer Bolus
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Sagapenum, id est, Serapinum
Sagapenum
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Sandaraca Arabum, id est, vernix vera, vulgo Vernisum
// Firnis, oder das gummi daraus man firnis macht
Sandarak
1 Loth 8 Pfennig
0,53 Pfennig
1,33 fach
Sandaraca vera
// Reuschgelb, rosgelb
Auripigment
1 Loth
Sanguis Draconis verus
Drachenblut
1 Loth 36 Pfennig
2,40 Pfennig
6,00 fach
Sanguis Draconis vulg.
// Drachenblut gemacht
Drachenblut
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Sarcocolla vera
Fleischleim
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Semina Grana tincta, id est, Coccos baphice vulg. chernes
// Scharlachbeer
Kermes
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Smiris
// Smergell
Schmirgel
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Spodium de Canna
Pflanzenschwarz
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Spodium de osse & rectius de Ebore
Spodium
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Styrax calamita vera
// Rechter wohlriechender Storax
Storax
1 Loth 48 Pfennig
3,20 Pfennig
8,00 fach
Styrax calamita vulg.
// Gemeiner Storax
Storax
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Styrax liquida, id est, Myrrha stacte vul. Storax
Storax
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Succinum albißimum, id est, electrum, Arab. Carabe
// Weis Agtstein oder börnstein
Bernstein
1 Loth 96 Pfennig
6,40 Pfennig
16,00 fach
Succinum mediocre
// Mittel Agtstein
Bernstein
1 Loth 48 Pfennig
3,20 Pfennig
8,00 fach
Succinum vulgare
// Gemeiner Agtstein
Bernstein
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Talcum
// Talck
Talkum
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Terebinthinae Cypria
// Venedischer Terpentin
Venezianer Terpentin
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Terra Alana bolo orientali respondens
// Ein gelbe erde genannt gelber Bolus
Bolus
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Terra Melitensis
// Weisser bolus aus Malta
Bolus
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Terra sigillata communis
// Versigelte Erde
Siegelerde
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Terra Sigillata rubescens turcicis literis insignita
// Rot terra sigilltata
Siegelerde
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Terra Sigillata turcicis literis inscripta
// Weis oder graw terra sigillata
Siegelerde
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Terra Sigillata vera Gal: non habetur
Siegelerde
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Testa saepiae, vulgo os saepiae
// Fischbein und Blackfischbein
Tierische Kreide
1 Stück 3 Pfennig
Thus masculum, id est, olibanum
// Weirauch
Weihrauch
1 Loth 6 Pfennig
0,40 Pfennig
1,00 fach
Tornum Solis
// Tornesol
Tournesol
1 Loth 12 Pfennig
0,80 Pfennig
2,00 fach
Tragachanta alba
// Weis tragachant
Tragant
1 Loth 9 Pfennig
0,60 Pfennig
1,50 fach
Tragachanta nigra
// Gemein tragachant
Tragant
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Tripela terra
// Trippel
Trippel
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Vernix nostra Dantiscana ex ramentis Succini
// Gemeiner firnis
Firnis
1 Loth 3 Pfennig
0,20 Pfennig
0,50 fach
Vitriolum album
// Galitzen stein
Vitriol
1 Loth 4 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Vitriolum Romanum viride
// Römisch vitril, kupffer wasser
Vitriol
1 Loth 1 Pfennig
0,07 Pfennig
0,17 fach
Vitriolum Ungaricum
// Blaw vitril
Vitriol
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach
Vitriolum, seu calchantum ustum
// Gebrant vitril
Vitriol
1 Loth 4 Pfennig
0,27 Pfennig
0,67 fach
Vitrum quo tingitur argentum
// Schmeltzglas
Glas
1 Loth 18 Pfennig
1,20 Pfennig
3,00 fach
Vitrum quo tingitur aurum
// Ritzglas
Glas
1 Loth 24 Pfennig
1,60 Pfennig
4,00 fach
Zopissa, vera veterum, id est, Pix navalis
// Schiffpech das man von alten Schiffen abkratzt
Pech
1 Loth 2 Pfennig
0,13 Pfennig
0,33 fach